โดยข้อเท็จจริงแล้ว ระบบการจ่ายตอบแทนมักจะได้รับผลกระทบมาจากปัจจัยต่าง ๆ ทั้งที่เป็นปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอก Allen Nash และ Stephen Carroll (²) ได้ชี้ให้เห็นว่าการจ่ายตอบแทนให้แก่ตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่งโดยเฉพาะนั้น มักจะมีการพิจารณาเปรียบเทียบสัมพันธ์กันกับ 3 กลุ่ม ดังนี้คือ

ก. มักจะพยายามจ่ายให้เหมือนกับพนักงานที่ทำงานในตำแหน่งเดียวกันในหน่วยงานอื่น ๆ (กรุ๊ป A)

ข. มักจะมีการจ่ายให้แก่พนักงานต่างกันสำหรับผู้ที่ทำงานในหน้าที่การงานต่างกันภายในองค์การ (กรุ๊ป B)

ค. มักจะจ่ายให้โดยมีการเปรียบเทียบและให้เท่ากัน สำหรับพนักงานที่ทำงานเหมือนกัน หรือทำงานชนิดเดียวกัน (กรุ๊ป C)

วิธีการจ่ายผลตอบแทนที่เทียบกันตามวิธีในกรุ๊ป A นั้น เรียกว่าเป็นวิธีการกำหนดที่เป็น “การตัดสินใจเกี่ยวกับระดับของการจ่าย” (The Pay Level Decison) วิธีการจ่ายตามวิธี Pay Level Decision ก็คือเพื่อที่จะให้องค์การมีความสามารถในเชิงแข่งขันกับตลาดแรงงาน เครื่องมือสำคัญที่ใช้ในการตัดสินใจในที่นี้ก็คือ Pay Survey หรือการสำรวจอัตราการจ่ายที่มีโดยทั่วไป ส่วนวิธีการตัดสินใจในระดับการจ่าย เปรียบเทียบตามลักษณะของกรุ๊ป B นั้นเรียกว่า “การตัดสินใจ เกี่ยวกับโครงสร้างการจ่าย” (The Pay Structure Decision) ซึ่งจำเป็นจะต้องมีการใช้วิธีการประเมินค่างาน (Job Evaluation) ส่วนการจ่ายตามวิธีที่ให้สัมพันธ์ตามลักษณะกรุ๊ป C นั้น เรียกว่า Individual Pay Determination หรือ “การพิจารณากำหนดให้กับแต่ละบุคคล”

ดังนั้นการพิจารณาตัดสินใจเกี่ยวกับการกำหนดการจ่ายผลตอบแทนจึงแยกเรื่องราวได้เป็น 3 เรื่องของการตัดสินใจด้วยกัน นั่นคือ การพิจารณาตัดสินใจเกี่ยวกับระดับของการจ่าย (Pay Level) หมายถึง การพิจารณาการจ่ายที่ได้มีการวิเคราะห์เกี่ยวกับปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลกระทบต่อระบบการจ่าย ทั้งผลกระทบที่มาจากปัจจัยภายนอกและปัจจัยภายในที่มีส่วนในการเป็นตัวกำหนดและตัดสินใจเกี่ยวกับระดับการจ่าย จากนั้นในการตัดสินใจในเรื่องที่สองก็คือ การกำหนดเกี่ยวกับโครงสร้างของการจ่ายเงินเดือนในหน่วยงาน ซึ่งเรื่องราวของการเข้าใจเกี่ยวกับวิธีการดีค่าหรือประเมินค่างานเพื่อกำหนดระดับชั้นและโครงสร้างของการจ่ายเงินเดือน ก็จะเป็นการตัดสินใจอีกเรื่องหนึ่งที่จะต้องมีการดีค่างานควบคู่เสมอ และถือเป็นเครื่องมือที่สำคัญ และในที่สุดก็เป็นการพิจารณาการจ่ายหรือกำหนดระดับการ จ่ายให้กับเฉพาะกลุ่ม เฉพาะคน หรือ Individual Pay Determination นั่นเอง