การพัฒนาองค์การ

วิธีการพัฒนานักบริหารวิธีหนึ่งซึ่งครอบคลุมคาบเกี่ยวกับหลายวิธีนั้นโดยมาก มักจะมีการศึกษาในแง่ของการพัฒนาองค์การ (Organization Development) ซึ่งมุ่งพยายามที่จะให้มีการเปลี่ยนแปลงทัศนคติ ค่านิยม ตลอดจนโครงสร้างขององค์การและวิธีปฏิบัติทางการบริหารต่าง ๆ เพื่อเสริมสร้างให้เกิดผลงานที่ดีขึ้น ในการจัดทำพัฒนาองค์กรนั้นมีปัจจัยต่าง ๆ จำนวนมากที่เกี่ยวข้องอยู่เสมอด้วย และลักษณะส่วนใหญ่มักจะดำเนินการเหมือน ๆ กันตามขั้นตอน ดังนี้คือ

ก.) จุดมุ่งของการพัฒนาจะอยู่ที่องค์การทั้งหมดเป็นสำคัญ โดยมิใช่การมุ่งที่ตัวบุคคลหรือกลุ่มย่อยขนาดต่าง ๆ

ข.) วิธีการอบรมที่ใช้มักจะใช้วิธีการร่วมถกปัญหาต่าง ๆ หรือพยายามมุ่งจัดทีมงาน การพยายาม มุ่งฝึกหัดให้มีการจัดทีมงานให้ดี หรือการใช้วิธีการประชุมเผชิญหน้ากันอย่างเปิดเผยและให้มีประสบการณ์ในเรื่องของการขัดแย้งระหว่างกลุ่ม ดังนั้นจะเห็นได้ว่าวิธีการที่ใช้ในที่นี้ ส่วนใหญ่จะเป็นเรื่อง ของการให้มีการเรียนรู้จากประสบการณ์

ค.) โดยปกติมักจะมีการใช้ผู้ชำนาญการที่เป็นที่ปรึกษาจากภายนอกหรือใช้สื่อแห่งการเปลี่ยนแปลงบางอย่าง เพื่อที่จะเอื้ออำนวยและประสานงานในกระบวนการพัฒนาองค์การหรือเป็นผู้กำกับการให้สามารถสรุปผลให้เกิดขึ้นได้

การจัดทำพัฒนาองค์การนั้นมักจะมีลำดับแต่ละขั้นดังนี้ คือ

1.  การวิเคราะห์เบื้องต้น ในขั้นแรกนี้คือการมีที่ปรึกษาเข้ามาศึกษาปัญหาที่อาจจะมีอยู่ในองค์การ

2.  การเก็บข้อมูล ภายหลังจากการได้มีการวิเคราะห์ปัญหาองค์การแล้ว ที่ปรึกษาก็จะออกไปสำรวจในจุดต่าง อย่างลึกซึ้งเพื่อที่จะค้นหาลักษณะของปัญหาและแนวทางที่อาจจะแก้ไขได้

3.  การให้เรื่องราวข้อมูลย้อนกลับและการจัดให้มีการประชุมกัน ในขั้นนี้ก็คือที่ปรึกษาจะนำเอาเรื่องที่ได้ค้นพบนั้นป้อนกลับไปยังกลุ่มต่าง ๆ และกำหนดลำดับก่อนหลังของสิ่งที่จะต้องเปลี่ยนแปลง

4.  การวางแผนและการแก้ไปัญหา ในขั้นนี้การแก้ปัญหาก็จะเริ่มกับกลุ่มต่าง ๆ โดยแต่ละกลุ่มจะเลือกวิธีและหนทางในการแก้ปัญหาของตนที่จะให้ได้คำตอบออกมา

5.  การสร้างทีมงาน ในขั้นนี้ที่ปรึกษาจะใช้วิธีการให้แสดงบทบาทหรือวิธี Sensitivity Training หรือการใช้เกมบริหารเพื่อที่จะเสริมให้กลุ่มแก้ปัญหาร่วมกันได้มากขึ้น ในรูปแบบที่จะเป็นลักษณะ เป็นทีม

6.  การพันาระหว่างกลุ่ม ในขั้นนี้ที่ปรึกษาจะพยายามพัฒนาให้มีความกลมเกลียวกันในระหว่างทีมงานหลาย ๆ กลุ่ม เพื่อที่จะให้เป็นกลุ่มที่ใหญ่ขึ้นที่มีการประสานงานระหว่างทีมต่าง ๆ

7.  การติดตามผลและการประเมินผล ในขั้นสุดท้ายนี้ที่ปรึกษาจะทำการวิเคราะห์สรุปผลเพื่อประเมินเทียบกับเป้าหมายของการพัฒนาองค์การที่ได้ตั้งไว้

วิธีการพัฒนาองค์การนี้ จากผลที่ได้มีการทดลองทำมา นับเป็นวิธีหนึ่งที่มีส่วนช่วยให้การเพิ่มประสิทธิภาพของผลผลิตและความพอใจต่าง ๆ เป็นอันมาก อย่างไรก็ตามความจำเป็นด้านการวิจัยค้นคว้านี้ยังต้องมีการกระทำอีกมาก เพื่อจะได้ทราบถึงลักษณะวิธีการพัฒนาตนเองที่แตกต่างกัน ตลอดจนความเหมาะสมที่จะนำมาใช้กับองค์การแต่ละชนิด และควรจะศึกษาให้ลึกลงไปถึงความเกี่ยวพันต่อสภาพฐานะของแต่ละกรณีด้วย