หัวหน้างานจะต้องเป็นผู้นำ (Supervisors must lead) เพื่อทำให้บริษัทมีกำไร หัวหน้างานจะต้องแนะ (Guide) นำ (Direct) และจูงใจให้ผู้ใต้บังคับบัญชาได้ปฏิบัติงานเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย นี่ก็คือเรื่องที่เกี่ยวกับภาวะผู้นำทั้งหมด
ภาวะผู้นำ
ภาวะผู้นำนั้นมองเห็นกันได้ง่าย แต่อธิบายยาก ในทัศนะของ John Heinsius ซึ่งเป็นศาสตราจารย์แห่งวิทยาลัย Modesto Junior มลรัฐ California เขากล่าวว่า “ภาวะผู้นำเป็นเรื่องที่จับต้องไม่ได้” คุณไม่สามารลหยิบมันแตะต้องมันหรือศึกษามันเหมือนกับวัตถุที่จับต้องได้
ภาวะผู้นำการนิเทศงาน
พจนานุกรมได้ให้ความหมายของหัวหน้างานว่า หมายถึง บุคคลที่ได้รับมอบอำนาจการว่าจ้าง โอนย้าย เลื่อนชั้นเลื่อนตำแหน่ง มอบหมายงาน หรือให้พนักงานออกจากงาน
ทั้งหมดนี้เป็นความจริง
แต่หัวหน้างานเป็นมากกว่านั้น หัวหน้างานถูกว่าจ้างให้มานำ
หน้าที่รับผิดชอบ
การนิเทศงานเป็นหน้าที่ที่มีความสำคัญยิ่ง หัวหน้างานจะเป็นตัวเชื่อมระหว่างฝ่ายบริหารกับพนักงาน เมื่อรับตำแหน่งหัวหน้า ก็จะรับหน้าที่รับผิดชอบโดยอัตโนมัติ
-ต่อฝ่ายบริหาร (เพื่อทำงานให้ลุล่วงโดยผ่านทางผู้ใต้บังคับบัญชาภายใต้กฎนโยบายและกระบวนการที่มีอยู่และตรงเวลา)
-ต่อผู้ใต้บังคับบัญชาของคุณ (โดยการดูแลเขาในด้านผลประโยชน์ของเขา ปฏิบัติต่อเขาด้วยความเป็นธรรมดาความเป็นไปได้ของความก้าวหน้า ผลประโยชน์ เป็นต้น)
-ต่อตัวคุณเอง (โดยการประเมินและพัฒนาทักษะ ภาวะผู้นำ การนิเทศงานของคุณเอง)
ฝ่ายบริหารคาดหวังอะไร
ฝ่ายบริหารคาดหวังให้หัวหน้างานได้เข้าใจในงาน นำผู้ใต้บังคับบัญชาสู่จุดมุ่งหมายที่ได้ตั้งไว้และได้รับผลลัพธ์ Decker กล่าวว่า “ฝ่ายบริหารควรจะแน่ใจว่าหัวหน้างานเข้าใจในคุณค่าของการทำให้บรรลุความสำเร็จ” สิ่งดังกล่าวต้องอาศัยความสามารถในการเป็นผู้นำ
การทำงานกับคน
คุณสามารถใช้เงินซื้อเวลาของพนักงาน แต่คุณไม่อาจซื้อความซื่อสัตย์ ความนับถือและการเสียสละต่องานของเขาได้ สิ่งเหล่านี้แหละที่หัวหนัางานจะต้องให้ได้มา
ขนาดที่คุณได้รับจากสิ่งเหล่านี้ จะมีต่อความสำเร็จของคุณโดยตรง วิธีที่ดีที่สุดในการให้ได้มาซึ่งความจงรักภักดี ความนับถือ และการเสียสละของหัวใจและจิตใจต่องานก็คือ ต้องค้นหาว่าพนักงานต้องการอะไรมากที่สุดจากหัวหน้างานและจากงาน
พนักงานต้องการอะไรมากที่สุด
เมื่อเร็ว ๆ นี้ พนักงานมีความคาดหวังมากขึ้น เพื่อให้ประสบกับความสำเร็จในฐานะของหัวหน้างาน จะต้องรู้ว่าพนักงานต้องการอะไรมากที่สุดทั้งในที่ทำงานและนอกที่ทำงาน ต่อไปนี้คือ ลักษณะหกประการที่พนักงานคาดหวังว่าจะได้พบจากตัวหัวหน้างาน
(1) ความซื่อสัตย์ คำว่า “ความซื่อสัตย์ ได้ถูกเน้นมากที่สุดในการสำรวจที่ดำเนินการโดย Dr Ron Wiley ประธานของโปรแกรมการพัฒนาอาชีพแห่ง Winter Park แห่งมลรัฐฟลอริดา เขาได้สอบถามพนักงาน 10,000 คน ให้เขียนคำคุณศัพท์ห้าคำที่อธิบายลักษณะหัวหน้าที่ดีที่สุดที่เขาเคยทำงานมา คำว่า “ความซื่อสัตย์ มีถึง 5,600 ครั้ง
“Wiley กล่าวว่าคำว่า “ความซื่อสัตย์” ถูกละเลย เกือบสิ้นเชิงในตำราที่ว่าด้วยการนิเทศงานภาวะผู้นำและการบริหาร
(2)หัวหน้างานที่มีความรู้ พนักงานคาดหวังว่า หัวหน้างานของเขารู้งานและเข้าใจว่าจะทำงานให้สำเร็จได้อย่างไร จากการสำรวจของ Wiley กลุ่มใหญ่ที่สองของพนักงานต้องการหัวหน้าที่มีความรู้
(3) หัวหน้างานที่มีความห่วงใยในตัวผู้บังคับบัญชา พนักงานของทุกคนวันนี้ไม่รีรอที่จะนำปัญหาส่วนตัวไปปรึกษากับหัวหน้า โดยคาดหวังว่าหัวหน้างานจะให้ความสนใจและมีความห่วงใยในปัญหาของเขา
แน่นอน หัวหน้างานใม่อาจจะทำทุกอย่างให้กับทุกคน แต่ถ้าหัวหน้ายังไม่ทำอะไรเลย เขาควรจะเริ่มแสดงความสนใจมากขึ้น ในตัวพนักงานทั้งในเวลาและนอกเวลาทำงานตลอดจนความทะเยอทะยานและปัญหาของพนักงาน
(4) หัวหน้างานที่รับฟัง พนักงานคาดหวังว่าหัวหน้างาน จะรับฟังเขา เข้าใจในสิ่งที่พนักงานพูด แต่สิ่งดังกล่าวไม่ได้เกิดขึ้นเสมอ หัวหน้างานก็เหมือนกับคนส่วนใหญ่ พูดมากเกินไป
นอกจากรับฟังคำพูดแล้ว หัวหน้างานจะต้องพยายามสังเกต ข่าวสารที่ไม่เป็นคำพูดด้วย การวิจัยได้แสดงให้เห็นว่า 90 เปอร์เซนต์ ของข่าวสารมาจากการสื่อความหมายที่ไม่ใช่คำพูด (Non-Verbal communication) หรือภาษาท่าทาง (Body language)
(5) หัวหน้าที่มีความมั่นใจในตัวเอง พนักงานชอบหัวหน้าที่มีความคิดของตัวเอง ตัดสินใจแล้วนำมันออกใช้
(6) งานที่มีความหมาย พนักงานต้องการมากกว่าแค่มีงานทำเท่านั้น หัวหน้าจะต้องทำให้งานของพนักงานน่าสนใจ มีความท้าทาย และใช้ความเฉลียวฉลาดของพนักงานให้มากที่สุด
สิ่งอื่น ๆ ที่พนักงานต้องการรวมถึงการยอมรับนับถือ การปฏิบัติอย่างเป็นธรรม และการให้ความสนใจกับพวกเขา
ทำไมหัวหน้างานที่ดีจะต้องเป็นผู้นำที่ดีด้วย
สิ่งต่าง ๆ จะเปลี่ยนไปหลังจากที่บุคคลได้รับการแต่งตั้ง ให้เป็นหัวหน้าแล้ว งานจะเปลี่ยนแปลงไป หัวหน้างานจะต้องดูแลคนอื่นทำงานมากกว่าการทำงานเองความสำเร็จของหัวหน้างาน จึงขึ้นอยู่กับผู้ใต้บังคับบัญชาของเขา
ถ้าพนักงานประสบกับความล้มเหลวในการทำงาน หรือในบางกรณีไม่เต็มใจทำงาน หัวหน้างานจะทำอย่างไร?
John Heinsius กล่าวว่า “หัวหน้างานอาจจะบังคับให้พนักงานทำงาน แต่ถ้าเขาทำมันก็เป็นไปได้ไม่นาน หัวหน้างานจะทำอย่างไร?
ความลับก็คือ ภาวะผู้นำ
ภาวะผู้นำคือการนำ ไม่ใช่การผลักดันผู้ตามของท่าน ภาวะผู้นำเป็นการรวมพนักงานเข้าด้วยกันแล้วทำให้เป็นเป้าหมายร่วมบรรลุผลสำเร็จ หัวหน้างานที่ดีจะต้องเป็นผู้นำที่ดีด้วย
หัวหน้างานที่ดีได้รับการสนับสนุนอย่างไร?
พนักงานมีความซับช้อน แบบของหัวหน้างานจะต่างกันไป
อะไรคือความลับ? Heinsius กล่าวว่า “แสดงให้คนเห็นว่า คุณสนใจและห่วงใยเขา”
อะไรทำใหัเกิดความล้มเหลว
มีสาเหตุหลายอย่างที่ทำให้หัวหน้างานประสบกับความล้มเหลว เช่นความไม่ซื่อสัตย์ ไม่มีความรู้ในงาน ไม่ฟังและไม่สนใจในตัวพนักงาน นอกจากนี้ Decker ยังกล่าวอีกว่า “หัวหน้างานจะประสบกับความล้มเหลวถ้าเขาไม่รู้จักนำ”
ทั้งผู้ใต้บังคับบัญชาและฝ่ายบริหารต่างก็เฝ้ามองการตัดสินใจของหัวหน้างาน ประเภทของคนที่คุณว่าจ้าง วิธีฝึกอบรมเขา วินัยที่คุณรักษา แนวทางที่หัวหน้างานปฏิบัติกับพนักงาน ตลอดจนผลที่ได้รับ
ความล้มเหลวในการจ้างคนที่เหมาะสม ล้มเหลวในการมอบอำนาจหน้าที่และล้มเหลวในการตัดสินใจ ล้วนแล้วแต่ทำให้หัวหน้างานประสบกับความล้มเหลว
สรุป
กุญแจสู่ความสำเร็จของหัวหน้างานก็คือ ความสามารถในการเป็นผู้นำ (Leadership Ability) หัวหน้างานจะต้องนำพนักงาน ไม่ใช่ผลักดันเขา สร้างทีมงานขึ้นเพื่อทำงานร่วมกันอันจะทำให้บรรลุเป้าหมายขององค์การที่วางไว้