ความหมายโดยทั่วไปของการทดสอบคือ “การทดสอบ หมายถึงการสุ่มตัวอย่างเกี่ยวกับพถุติกรรมของแต่ละบุคคล” ในบางกรณีพฤติกรรมอาจจะสุ่มตัวอย่าง ออกมาให้เห็นชัดแจ้งได้ด้วยวิธีการทดสอบ เช่น กรณีของการทดสอบความสามารถในการพิมพ์ดีด ซึ่งสามารถทดสอบออกมาให้ปรากฏผลได้ชัดแจ้งว่า พฤติกรรมหรือความสามารถในการพิมพ์ดีดนั้น เป็นเช่นไร แต่อีกทางหนึ่ง ในบางกรณีนั้น อาจจะไม่สามารถที่จะเห็นความสัมพันธ์ได้แจ้งชัดระหว่างสิ่งที่ต้องการทดสอบและพฤติกรรม อย่างเช่นในกรณีของการทดสอบเพื่อจะให้ทราบถึงบุคลิกภาพ

ถึงแม้ว่าการทดสอบต่าง ๆ จะเป็นเครื่องมือที่ใช้โดยมีวัตถุประสงค์แตกต่างกันก็ตาม แต่ส่วนใหญ่แล้ววัตถุประสงค์สำคัญของการทดสอบในทางการบริหารบุคคลนั้นก็คือ การมุ่งพยายามที่จะให้ได้ข้อมูลเกี่ยวกับความสามารถของตัวผู้สมัคร ตลอดจนทัศนคติและบุคลิกท่าทาง ที่ซึ่งจะช่วยให้สามารถคาดการณ์เกี่ยวกับความสำเร็จของบุคคลนั้นได้ การทดสอบนี้มีลักษณะแตกต่างจากการสัมภาษณ์ ตรงที่ว่าการทดสอบเป็นวิธีการประเมินที่เป็นการวัดที่ชัดแจ้ง (Objective) และไม่มีอคติหรือป้องกันสิ่งซึ่งเป็นอคติให้หายไปได้ ถ้าหากสามารถใช้วิธีการทดสอบได้อย่างถูกต้อง ดังนั้นปัญหาที่สำคัญ อย่างหนึ่งของการทดสอบจึงมักจะอยู่ที่ว่าได้มีการใช้วิธีการทดสอบไม่เป็นหรือไม่ถูกต้องเป็นส่วนมาก หรือใช้โดยไม่มีการตระหนักถึงขอบเขตที่ใช้ว่ากว้างหรือแคบเพียงใด เครื่องมือของการทดสอบนี้โดยลักษณะแล้ว ถึงแม้จะเป็นสิ่งที่ใช้วัดได้ดีแต่ก็มีข้อพึงระมัดระวังที่สำคัญในการวัดค่าของผลของการทดสอบอยู่ไม่น้อยว่ามีความถูกต้องเพียงใด ในเรื่องนี้ในต่างประเทศ กฎหมายของรัฐได้พยายามปกป้องผลประโยชน์ของผู้สมัครที่จะให้มีความยุติธรรมในเรื่องการทดสอบนี้ไว้มาก ซึ่งการใช้อย่างไม่ถูกต้อง แม้จะมีคำแนะนำและคำเตือนจากนักจิตวิทยาที่พึงมีข้อระวัง แต่ก็ยังคงมีปัญหาที่มิได้มีการสนใจเท่าที่ควร

การทดสอบทางจิตวิทยานี้ ลักษณะก็ทำนองเดียวกันกับการสัมภาษณ์ซึ่งจะเอื้ออำนวยให้สามารถได้ข้อมูลที่จำเป็น เพื่อที่จะให้มีโอกาสประเมินผู้สมัครงานได้ครบถ้วนสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ข้อมูลต่าง ๆ ที่ผู้สมัครได้กรอกในใบสมัครนั้น แท้ที่จริงแล้วมิใช่เป็นแต่เพียงข้อมูลที่ใช้ประโยชน์เพื่อทำการสัมภาษณ์ เท่านั้น แต่ควรจะมีนํ้าหนักหรือคุณค่าที่จะได้รับการพิจารณาในแง่มุมของการใช้เครื่องมือทดสอบ เพื่อเข้าไปตรวจหรือเช็คสอบเกี่ยวกับตัวผู้สมัครนั้นด้วยวิธีการทดสอบนั้นสิ่งที่ทำก็คือ ได้มีการพัฒนาด้วยวิธีการให้คะแนนเกี่ยวกับข้อมูลของแต่ละบุคคลที่ได้กรอกไว้ในแบบฟอร์มใบสมัคร ทั้งนี้ก็เพื่อที่จะให้สามารถประเมินในเชิงของคุณค่าและปริมาณควบคู่กันไปด้วย

การทดสอบทางจิตวิทยา (Psychological Testing)

การทดสอบหรือการทดสอบทางจิตวิทยานี้นับได้ว่าได้เริ่มต้นตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 1 และได้มีการทำต่อเนื่องกันมาในกระบวนการของการคัดเลือกบุคคลโดยวิธีการที่ใช้แตกต่างกันในหลายประเทศ หลังจากนี้การทดสอบก็ได้มีการใช้ต่อเนื่องในงานด้านต่าง ๆ ของกิจการด้านกลาโหมของสหรัฐและได้นำมาใช้ต่อเนื่องในกลุ่มของข้าราชการพลเรือนในสหรัฐอเมริกาด้วย

ทำนองเดียวกัน การทดสอบนี้ได้มีส่วนสำคัญอย่างยิ่งในการคัดเลือกบุคคลขององค์การธุรกิจด้วยเช่นกัน จากการตรวจสอบวิจัยในปี ค.ค.1963 พบว่าจำนวนเก้าในสิบของบริษัทมักจะใช้วิธีทดสอบเสมอ แต่เมื่อเร็ว ๆ นี้ จากการทดสอบและวิจัยกลับพบว่า เพียงสามในห้าของบริษัทเท่านั้น ที่ได้ใช้วิธีการทดสอบเกี่ยวกับพนักงาน ซึ่งเท่ากับได้มีการใช้วิธีการทดสอบลดลง

ข้อดีจากการทดสอบ

ในหน่วยงานธุรกิจที่ได้มีการใช้วิธีการทดสอบอย่างถูกต้องแล้ว คุณค่าข้อดีทั้งที่มองเห็นและมองไม่เห็นก็จะปรากฏให้เห็นได้ ข้อดีที่มองเห็นได้จากการใช้วิธีทดสอบในการคัดเลือกพนักงานก็คือจะช่วยสามารถลดต้นทุนในการอบรมพนักงานและสามารถลดอัตราอุบัติเหตุที่เกิดขึ้น ตลอดจนลดอัตราการลาออก ส่วนข้อดีที่มองไม่เห็นนั้นก็เป็นไปในทางที่ว่า สามารถช่วยให้พนักงานปรับตัวกับสภาพแวดล้อมใหม่ของงานได้ดีขื้น ตลอดจนช่วยเพิ่มพูนความพึงพอใจในหน้าที่ งาน และขวัญของพนักงานซึ่งมักจะเป็นผลขึ้นมาได้ก็สืบเนื่องมาจาก การสามารถมีวิธีเลือกผู้สมัคร ให้ถูกต้องดียิ่งขื้น และสามารถกลั่นกรองเอาคนที่ไม่เหมาะสมกับงานออกไป ทำนองเดียวกับการใช้วิธีการทดสอบในการคัดเลือกพนักงานเพื่อให้มีการเลื่อนไปยังตำแหน่งที่สูงขึ้นนั้น นอกจากจะเป็น เครื่องช่วยให้สามารถคัดเลือกเอาบุคคลที่มีความสามารถจริง ๆ ยังเป็นข้อดีต่อพนักงานในแง่ที่จะสร้างความยุติธรรมได้ว่า ได้มีการให้นํ้าหนักและคำนึงถึงความสามารถมากกว่าการชอบพอเป็นการส่วนตัว

ข้อวิจารณ์เกี่ยวกับการทดสอบ

อย่างไรก็ตามก็ต้องมีข้อตระหนักเช่นเดียวกันว่าการทดสอบหรือแผนการทดสอบต่าง ๆนั้นก็มีข้อบกพร่องที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์มากเช่นกัน ตัวแทนพนักงานมักจะตั้งคำถามเสมอเกี่ยวกับความยุติธรรมของการทดสอบหรือในบางกรณีก็ถูกวิจารณ์ว่าเครื่องมือนี้เป็นเครื่องมือซึ่งใช้ล้วงตับหรือระรานความเป็นส่วนบุคคลภายในของแต่ละบุคคล ซึ่งข้อวิจารณ์นี้มักจะเกิดขึ้นได้ไม่น้อยเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในที่ซึ่งไม่มีความพร้อมในทางเทคนิคหรือเข้าใจไม่ดีพอเกี่ยวกับการทดสอบ ซึ่งอาจจะมีปัญหาของการนำมาใช้อย่างผิด ๆ แม้ตัวพนักงานเองก็จำเป็นต้องได้รับความเข้าใจเกี่ยวกับการทดสอบทางจิตวิทยา ตลอดจนควรให้เขารู้ถึงชนิดของการทดสอบและขั้นตอนระเบียบการต่าง ๆที่เกี่ยวกับวิธีใช้ที่ถูกต้องและควรเชื่อถือได้

ลักษณะการทดสอบทางจิตวิทยา

การทดสอบทางจิตวิทยาเป็นการทดสอบที่เป็นการวัดที่ชัดแจ้ง และสามารถวัดได้เป็นมาตรฐานจากตัวอย่างของพฤติกรรมการทดสอบเช่นนื้มักจะถูกนำมาใช้วัดคุณลักษณะ ความสามารถ ในทัศนคติ ความสนใจ และบุคลิกภาพ ที่จะวัดผลออกมาในเชิงตัวเลขและปริมาณ ด้วยการใช้วิธีการทดสอบนี้ จะช่วยให้สามารถทราบได้เกี่ยวกับขนาดของสิ่งต่าง ๆ เหล่านั้น ว่ามีมากน้อยเพียงใด รวมทั้งการวัดคุณลักษณะของแต่ละบุคคลที่สัมพันธ์ต่อคนอื่น ๆ และสามารถเทียบกับคนอื่น ๆ เหล่านั้นได้